آنچه یک بسیجی باید بداند! (2)
براین اساس مسؤولان تشکلهای فرهنگی باید توجه کنند که تربیت، در هر زمینه ای که باشد، به ناچار نیازمند تعلیم است؛ زیرا مربی برای تربیت متربی ناچار است که او را از حقایق و مطالبی آگاه کند تا وی با آگاهی از آ نها و عمل برطبق موازین آموخته شده، به رشد و پرورش ابعاد مختلف روحی و معنوی خود بپردازد. بنابراین تعلیم و آموزش، درواقع اولین شرط لازم برای تربیت به شمار می آید. پس لازم است مسئولین فرهنگی اسباب تعلیم و تربیت خود را با انواع روش ها اعم از مطالعه، کلاس های اخلاق و … فراهم کرده و مکرر درباره وظایف خود و دغدغه های فرهنگی دانشگاه فکر کنند.
باید تلاش کرد که سیستم تربیتی اسلام را شناخت. بخش عمده ای از خلأ بی ابزاری و بی روشی موجود در کار فرهنگی کشور درواقع ناشی از « شناخت نداشتن » آنان از سیستم تربیتی اسلام است. سیستم اسلام بسیار دقیق است و حتی برای تقسیم عادلانه ی نگاه معلم بین دانش آموزان نیز توصیه های لازم را در خود دارد. این ما هستیم که از ابعاد و ظرایف آن بیخبریم. در حقیقت مکتب الهام بخش اسلام، مالامال از دستورهای اخلاقی و تربیتی دربار ه ی انسانهاست. این دستورها را میتوان از لابلای آیات قرآن و سیره ی عملی اهل بیت(ع) بیرون کشید و متناسب با آن عمل کرد. حضرت آقا به دانشجویان در سال 94 توصیه ای خیلی ساده برای کسب مقامات عالیه الهی را این طور بیان کردند:
«مهمترین کار برای اعتلای معنوی و روحی، پرهیز از گناه است؛ این مهمترین کار است. سعی کنید از گناه پرهیز کنید. گناهها هم مختلفند؛ هم گناه زبان هست، هم گناههای مربوط به چشم هست، هم گناههای مربوط به دست هست، انواع گناهان هست؛ گناهها را بشناسید، خودتان را مراقبت کنید. تقوا! تقوا یعنی همین؛ تقوا یعنی مراقبت. در یک جادّهی خطرناک وقتی دارید حرکت میکنید، دقیق مراقبید، این تقوا است؛ مراقبت کنید، از گناه پرهیز کنید؛ این مهمترین راه اعتلای معنوی است. البتّه بلافاصله بعد از این، انجام فرائض است؛ در میان فرائض هم از همه مهمتر نماز است؛ نماز اوّل وقت، با حضور قلب. حضور قلب یعنی اینکه شما وقتی نماز میخوانید، بدانید دارید با کسی حرف میزنید، مخاطب دارید. توجّه به این داشته باشید. گاهی هم حواس انسان پرت میشود؛ عیبی ندارد، به مجرّد اینکه باز حواس انسان جمع شد، همان حالت و احساسِ داشتن مخاطب را در خودش احیاء کند و زنده نگه دارد؛ این حضور قلب است. نماز با حضور قلب، نماز اوّل وقت، حتّیالمقدور نماز به جماعت، این چیزها را رعایت کنید، شما اعتلای روحی پیدا خواهید کرد، فرشته خواهید شد، از فرشته بالاتر خواهید شد؛ این را شما بدانید. شماها جوانید، دلهایتان پاک است، روحهایتان پاک است، آلودگی ندارید یا خیلی کم دارید؛ به سن ما که انسان برسد مشکلاتش خیلی زیاد میشود؛ بنابراین اگر این را رعایت بکنید، هیچ نصیحت دیگری لازم نیست؛ ذکر خاص و مانند اینها هیچ لزومی ندارد. البتّه خیلی خوب است با قرآن مأنوس باشید، هرروز حتماً ولو چند آیهای قرآن بخوانید؛ اینها خیلی خوب است.» اگر بتوانیم همین اصول را برای خود و دانشگاه جا بیندازیم مطمئنا جامعه ما به آن رشد متعالی خود خواهد رسید.
◘ به نکات زیر در تربیت اسلامی توجه داشته باشید:
1) اصل نیت داشتن و انگیزه الهی (انما الاعمال بالنیات)
2) اصل اختیار و آزادی(لا اکراه فی الدین)
3) اصل تکلیف و مسئولیت(ما مامور به وظیفه ایم نه نتیجه)
4) اصل تقدم تزکیه بر تعلیم(ویزکیهم و یعلمهم الکتاب)
5) اصل مداومت و پویایی در تربیت (ان الذین قالو ربنا الله ثم استقامو)
6) عبادت
7) تلفیق ایمان و عمل
8) توام ساختن علم و عمل
9) تربیت عملی یا پیروی از سیره
10) تبعیت از عقل در تربیت اسلامی
11) امر به معروف و نهی از منکر
12) مجاهده در راه حق
13) پاداش و تنبیه
14) توبه و انابه
15) پند و اندرز دادن
11) تربیت از طریق ذکر الگو
12) تربیت از راه عبرت گرفتن از سرگذشت اقوام و ملل گذشته
13) خودشناسی و خداشناسی
14) دشمن شناسی که شامل شناخت شیطان و شگردهای گمراه کنندگی او و بیان ابعاد تهاجم فرهنگی دشمن میشود
15) توبه و توجه مدام به این نکته تربیتی که همواره راه بازگشت به سوی خدا برای انسانها باز است
16) تفکر و تدّبر (تفکر یعنی به مغز مواد خام دادن و تدّبر یعنی تجزیه و تحلیل این مواد)
17) انتقال ارزشها( شامل فرهنگ ارزشها و سایر ارزشهای زندگی انسان مثل ارزشهای عمر و جوانی)
18)هجرت (مانند تغییر محل سکونت فرد از محله نامناسب و دور نگهداشتن متربّی از بدیها بخصوص برای مدیریت خوابگاه ها)
19) تقویت اراده افراد
20) دعوت مداوم به کار، تلاش و سازندگی و دوری از کسالت
21)به کار گیری روش مشارطه، مراقبه و محاسبه
و…
در این باب حرف بسیار است که باید با مطالعه منابع ارزشمند دینی و هم صحبتی با علما تا حد امکن از این منابع فیض توشه برای خود و دیگران برداشت.
◘ هدیه امروز(جزوه مختصر) : مُـدلهای کـار فرهنـگی
○ مطالب مرتبط با پست : آنچه یک بسیجی باید بداند! (1)